جامعه اطلاعاتی

جامعه اطلاعاتی

دکتر محمد باقر نگهبان 

جامعه ای است که در آن تولید، توزیع، استفاده، ادغام و دستکاری اطلاعات یک فعالیت فرهنگی و سیاسی و اقتصادی مهم است . هدف جامعه اطلاعاتی به دست آوردن سود رقابتی از طریق تکنولوژی اطلاعات به شیوة خلاقانه و بهره وری است. دانش همتای اقتصاداست بواسطه در آن ثروت از طریق بهره برداری اقتصادی از اطلاعات ایجاد می شود. مردمی که می توانند در چنین جامعه ای سهیم شوند به شهروندان دیجیتال معروفند. این یکی از چند عنوانی است که برای افرادی که وارد مرحلة جدیدی ازجامعه می شوند به کار می رود. علائم این تغییر سریع می تواند تکنولوژیکی، اقتصادی، حرفه ای، مکانی، فرهنگی یا ترکیبی از همه این ها باشد. جامعه اطلاعات بعنوان جانشین جامعه صنعتی است. مفاهیم مرتبط با این جامعه شامل جامعه پسا صنعتی،جامعه پست مدرن و و جامعه اطلاعات،. تعریف هیچ مفهوم قابل قبولی که به درستی بتواند مفهوم جامعه اطلاعات را برساند وجود ندارد. اکثر تئوریسن ها بر این عقیده اند که تغییر از سال 1970 تا به امروز آغاز شده و در حال تغییر است. تکنولوژی اطلاعات روی اینترنت اثر گذاشته و بحث های زیادی در مورد تأثیر وسایل ارتباطی صورت گرفته است. در سال 2005 دولت ها وابستگی خود را به جامعه اطلاعات در تونس اعلام کردند و اساس کار خود را پیروی ازجامعه اطلاعات در صورت جلسه Tunis اعلام کردند. و در صورت جلسه تونس، مسائل مالی ICTS برای توسعه ارائه شد و پوشش اینترنتی که نمی توانست در وهله اول حل شود ذکر شد. از نظر کسانی چون آنتونیونگری، جامعه اطلاعات جامعه است که در آن افراد کارهای مجازی انجام می دهند. و با این کار به تولید دانش یا مسائل فرهنگی می پردازند. یکی از مشکلات این روش این است که پایة صنعتی مادی جامعه وجود ندارد. مسئله ای که مربوط به کارکنان است را ارائه می دهد که چه تعداد فرد خلاق در این جامعه مورد نیاز است؟ بطور مثال ممکن است شما به جای تعداد زیادی از افراد غیر ماهر از چند فرد ماهر استفاده کنید چون کار این چند نفر می تواند به آسانی انجام شود و موجب می شود همة افراد رقیب به انتهای بازار سوق داده شوند. ناشران می توانند بهترین مسئولان فروش خود را استفاده کنند و حتی در صورتی که فروش را به سرعت انجام می دهند از وقفه در آن بپرهیزند. فیلم ها از نظر توزیع مورد قضاوت قرار می گیرند. در بسیاری موارد در اولین هفته کاری آن ها موقعیت برای بخش شایعات از بین می رود. با توجه به اینکه تکنولوژی های اطلاعات به سمت رابطه دو جانبه حرکت می کنند. می توان برخی جوامع را از جمله ژاپن را بعنوان یک جامعه تکنولوژی اطلاعات دانست. رشد اطلاعات در جامعه رشد اطلاعات به لحاظ تکنولوژیکی به شیوه های مختلف از جمله توان تکنولوژیکی جامعه برای ذخیره اطلاعات، برای پخش اطلاعات و محاسبه اطلاعات، صورت می پذیرد. ظرفیت تکنولوژیکی جهان برای ذخیره اطلاعات از 6/2، اگزابایت در 1986 فراتر رفت که کمتر از یک 73-Mb cd-rom برای هر فرد در سال 1986 است و در 2007 به 295 اگزابایت رسید. این، معادل اطلاعات 60 CD-Rom برای هر فرد در 2007 است و نشان دهنده میزان رشد سالانه 25% است. ظرفیت تکنولوژیکی دنیا برای دریافت اطلاعات از طریق شبکه های پخش یک طرفه معادل اطلاعاتی 174 روزنامه برای هر فرد در هر روز در 2007 بود. ظرفیت جهان برای تبادل اطلاعات از طریق شبکه های مخابراتی 281 پتابایت در 1986 بود. و در سال 1993، 471 پتابایت بود و در 2000، 202 اگزابایت بود و در 2007 ، 65 اگزابایت بود که معادل اطلاعات 6 روزنامه برای هر فرد در سال 2007 بود. ظرفیت تکنولوژیکی جهان برای محاسبه اطلاعات با کامپیوترها از 3.0r×108 & MIPS در 1986، به 6.4×10812 MIPS در 2007 رسید و سریعترین رشد آن 60% در هر سال در دو دهة اخیر بوده. جیمز بنیگر لزوم وجود اطلاعات در جامعه کنونی را به صورت زیر بیان می کند نیاز به کنترل ناشی از صنعتی شدن پردازش اطلاعات از طریق استفاده از منابع انرژی برای توسعه سریع تکنولوژی اتوماتیک در دورة صنعتی اخیر حتی با افزایش کنترل، صنعت نتوانسته بدون روش های پیشرفته پردازش مواد و انرژی توسعه یابد نه تنها بعنوان ورودی های مواد خام برای تولید بلکه بعنوان خروجی توزیع شده برای مصرف نهایی. ساخت مدل جامعه اطلاعات ولی کسی که مفهوم جامعه اطلاعات را ذکر کرد فریتز ماکالپ اقتصاد دان بود. او در مورد تأثیر بهره برداری انحصاری در تحقیق بررسی هایی انجام داد. کارش روی مسئله تولید و توزیع اطلاعات در امریکا در 1962، بود. این کتاب به زبان روسی و ژاپنی ترجمه شد ژاپنی ها جامعه اطلاعات را مورد بررسی قرار دادند. مسئله تکنولوژی ها و نقش آن ها در جامعه معاصر در تحقیقات علمی بررسی شده و با عنوان های گوناگون نشان داده شده. این بخش آن ها را معرفی می کند. در چند دهه اخیر اطلاعات اقتصادی، جامعه پسا صنعتی، جامعه پست مدرن، شبکه اجتماع تحول اطلاعات، نظام سرمایه داری اطلاعاتی، نظام سرمایه داری شبکه ای ارائه شده است. فریتز مکالپ مفهوم صنعت دانش ارائه داده او برای دانش 5 بخش را ذکر می کند.آموزش، تحقیق، توسعه، رسانه های گروهی، تکنولوژی های اطلاعات، سرویس های اطلاعات. او بر طبق این دسته بندی گفت که در سال 1959، 29% GNP در آمریکا در صنایع دانش ایجاد شده. پیترداکر گفت اقتصاد مبتنی بر کالاها به اقتصاد مبتنی بر دانش تغییر کرده است مارک پورات یک بخش اولیه و ثانویه اطلاعات اقتصادی ذکر می کند. بخش اولیه شامل اطلاعات کالا و خدمات است که مستقیماً در تولید توزیع و پردازش اطلاعات استفاده می شوند و بخش ثانویه شامل خدمات اطلاعاتی تولید شده برای مصرف داخل توسط شرکت ها دولتی و غیر اطلاعاتی است . پورالت از ارزش افزوده حاصل از بخش اطلاعات ثانویه و اولیه برای GNP بعنوان شاخصی برای اقتصاد اطلاعات استفاده می کند. OECD از تعریف porat برای محاسبه استفاده از اطلاعات اقتصادی در اقتصاد استفاده می کند. طبق چنین شاخص هایی، جامعه اطلاعاتی بعنوان جامعه ای است که بیش از نیمی از GNP در آن ایجاد شود و بیش از نیمی از کارکنان در اطلاعات اقتصادی فعال هستند. از نظر دانیل بل تعداد کارمندانی که خدمات و اطلاعات را ارائه می دهند شاخصی برای ماهیت اطلاعاتی یک جامعه است. یک جامعه پست صنعتی بر اساس خدمات است. چیزی که در آن مهم است قدرت ماهیچه یا انرژی نیست بلکه اطلاعات در آن مهم است. جامعه پسا صنعتی جامعه ای است که در آن اکثر کارمندان در کار تولید کالاهای ملموس نیستند. Alain Touraine در سال 1971 در مورد جامعه پسا صنعتی صحبت کرد. ورود به جامعه پسا صنعتی زمانی اتفاق می افتد که سرمایه گذاری موجب تولید کالاهای سمبلیک می شود که ارزش ها، نیازها را بیش از آنچه در تولید کالاهای مادی است نشان می دهد. جامعه صنعتی روش های تولید را تغییر داده است. جامعه پسا صنعتی پایان تولید را تغییر می دهد که آن فرهنگ است نکته قطعی در این جا این است که در جامعه پست صنعتی همة سیستم های اقتصادی در معرض مداخل جامعه هستند. به همین دلیل است که به آن جامعه برنامه ریزی شده می گوییم چون این تعریف ، ظرفیت آن را برای خلق مدل های مدیریت، تولید، سازمان ، توزیع نشان می دهد پس چنین جامعه ای در همة سطوح عملکردی اش بعنوان حاصل عملکرد خود جامعه است نه بعنوان نتیجه قوانین طبیعی یا ویژگی های فرهنگی. در جامعه برنامه ریزی شده، تولید فرهنگی شامل مواردی چون اطلاعات، مصرف، بهداشت، تحقیق و آموزش صنعتی می شوند. جامعه مدرن که ظرفیتش را برای عمل بر طبق قوانینش افزایش می دهد. از نظر Touraine جامعه ای است که روی تولید، سرمایه گذاری بیشتری می کند و بنابراین آن را تولید و تغییر می دهد. این امر موجب می شود مفهوم Touraine با مفهوم دانیل بل که بر ظرفیت برای پردازش و تولید اطلاعات برای عملکرد درست جامعه تاکید داشت فرق کند. جین فرانکوئیس لیتوتارد گفته که در چند دهه اخیر، دانش اصل اساسی و کامل برای تولید شده است. دانش تبدیل به کالا می شود. لیوتارد می گوید جامعه پسا صنعتی دانش را برای افراد غیرمتخصص فراهم می کند چون تکنولوژی های اطلاعات با جامعه ترکیب می شود و ساختارها و گروه های متمرکز را در خود حل می کند. لیوتارد این شرایط متغیر را شرایط پست مدرن یا جامعه پست مدرن می نامد. پیتراوتو و فیلیپ سوناتاگ مثل بل، می گویند که جامعه اطلاعاتی جامعه ای است که در آن اکثر کارکنان در مشاغل اطلاعاتی هستند یعنی بیشتر با اطلاعات، سیگنال ها، علائم و تصاویر سروکار دارند تا با انرژی و ماده. رادووان ریچتا می گوید که جامعه بر اساس خدمات و آموزش و فعالیت های خلاقانه به جامعه متمدن علمی تبدیل می شود. این تغییر می تواند به خاطر یک تغییر تکنولوژیکی علمی و بر اساس پیشرفت تکنولوژی و اهمیت تکنولوژی کامپیوتری است. علم و تکنولوژی عوامل اصلی تولیدند. Nicostehr می گوید در جامعه اطلاعاتی اکثر شغل ها با دانش سروکار دارند. جامعه امروزی یک جامعه اطلاعاتی است که علم و تکنولوژی در همة عرصه های آن وارد شده از نظر Stehr دانش یعنی توانایی برای عملکرد اجتماعی علم یک روی اصلی تولید است و دانش دیگر مثل اوایل فقط در زمینه ماشین ها و دستگاه ها نیست بلکه برخی برنامه ها و طرح های خاص بکار می رود. از نظر Stehr اقتصاد یک جامعه با دانش نه تنها از طریق مواد اداره می گردد بلکه از طریق دانش هم اداره می شود. حرفه های کاری زیادی هست که با دانش سروکار دارند و مشاغل محدودی هم هستند که از مهارت های شناختی در ساخت استفاده می کنند. آلوین تافلر می گوید دانش منبع اصلی اقتصاد جامعه اطلاعاتی است. در موج سوم اقتصاد، منبع اصلی شامل داده ها، اطلاعات، تصاویر، سمبل ها، فرهنگ، ایدئولوژی و ارزش هاست که یک دانش قابل کاربرد است. در انتهای قرن 20، جامعه اینترنتی اهمیت زیادی در تئوری جامعه اطلاعات یافت. بر نظر مانوئل کستل، منطق شبکه ای در کنار اطلاعات، اصرار در خطا، و همگرایی در الگوی تکنولوژی اطلاعات است. یکی از ویژگی های اصلی جامعه اطلاعات منطق شبکه ای ساختار اصلی آن است که نشانگر استفاده از مفهوم جامعه شبکه ای است. فرآیند های عصر اطلاعات در شبکه ها در حال سازمان دهی هستند. شبکه ها سازندة مورفولوژی جدید اجتماعی جوامع ما هستند و ترکیب منطق شبکه یابی نشانگر عملکرد و پیامدهای فرایندهای تولید، تجربه، قدرت و فرهنگ است. از نظر کستل، جامعه شبکه ای حاصل اطلاعاتی سازی یک الگوی جدی تکنولوژی است. جان ون دیجک جامعه شبکه ای را یک اجتماع با زیر ساختارهای اجتماعی و شبکه های رسانه ای می داند که سازمان را در همة سطوح توانمند می سازد.این شبکه ها همة واحدهای این سازمان ها، گروه ها و افراد را به هم مرتبط می سازد. به نظر ون دیجک شبکه ها، سیستم عصبی جامعه هستند در حالی که کستل جامعه شبکه ای را به تغییر سرمایه داری مرتبط می داند و آن را حاصل افزایش وسعت شبکه ها در طبیعت و جامعه می داند. درین بارنی از این اصطلاح برای تعیین ویژگی های در جوامعی با تکنولوژی پیشرفته مدیریت ارتباطات و اطلاعات یعنی تکنولوژی هایی که درمسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دخیل اند. و دوم اینکه تعیین ویژگی های جوامع شبکه ای از طریق جوامع شبکه ای انجام می شود و این اساس روابط و سازمان انسانی در روابط اقتصادی اجتماعی و سیاسی است. مهمترین انتقاد در زمینه جامعه اطلاعاتی، جامعه دانش و جامعه شبکه ای و جامعه پست مدرن و جامعه پست صنعتی ایجاد شده این است که آن ها طوری روی جامعه اثر می گذارند که کاملاً آن را عوض می کنند. اگر حتی اطلاعات بیشتری هم داشته باشیم مشکل می توان فهمید که چرا هر کسی می گوید که ما به لحاظ رادیکال همیشه چیزی جدید در پیش داریم. منتقدی چون فرانک و بستر می گوید که این روش ها ادامه تاکید دارند گویی جامعه کنونی هیچ چیز مشترکی با جامعه، 100 تا 150 سال قبل ندارد. این فرضیه ها دارای کاراکتر ایدئولوژیکی هستند چون می گویند که ما نمی توانیم کاری در مقابل تغییر انجام دهیم و باید واقعیت های سیاهی موجود را بپذیریم این منتقدان می گویند که جامعه معاصر هنوز یک جامعه سرمایه داری است که به سمت سرمایه اقتصادی، فرهنگی، سیاسی گرایش دارد. آن ها می گویند جامعه اطلاعات روی توانمندی های جدید جامعه تاکید دارد ولی آن ها نشان نمی دهند که این ها ویژگی های جوامع سرمایه داری هستند. منتقدانی چون وبستر، از تداومی دفاع می کنند که تغییر را تعیین ویژگی می کند. به این ترتیب، وبستر بین دوران های گوناگون سرمایه داری و سرمایه داری قرن 19 تفاوت قائل می شود و سرمایه داری قرن 20 را با سرمایه داری اطلاعاتی قرن 21 ادغام می کند. دیگر محققان برای توصیف جامعه معاصر بر طبق گفته قدیمی و جدید اصطلاحاتی را بصورت زیر ارائه داده اند: • سرمایه گذاری موقت شبکه ای، سرمایه گذاری موقت اطلاعاتی: شبکه های کامپیوتری اساس تکنولوژی هستند که موجب پیدایش سرمایه داری شبکه جهانی شده اند و شامل دوره های تنظیم و جمع آوری است که به جمع آوری سرمایه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سازمان های شبکه ای که از فضای سایبری و سایر تکنولوژی های جدید برای ارتباطات جهانی استفاده می کنند می باشد. نیاز به پیدا کردن استراتژی های جدید برای تسلط سیاسی و اجرای مشترک موجب بازسازی سرمایه داری شد که آن هم موجب پیدایش فضاهای شبکه ای در سیستم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شد و در فضای سایبری بعنوان یک روش ارتباطی جهانی بکار می رود. فضای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دوباره بازسازی شده و دینامیک تر شده اند و مرزهایشان را گسترده تر کرده اند و به شیوه های انعطاف پذیرشده را بکار می برند. این شبکه ها به خاطر تعداد زیاد نودها بسیار پیچیده هستند و دارای سرعت بالا هستند بطوری که منابع زیادی در آن ها تولید و منتقل می شود. ولی سرمایه داری شبکه جهانی بر اساس نابرابری ساختاری است و از فضاهای تقسیم بندی شده ای ساخته شده که در آن مراکز اصلی از جمله شرکت ها، کشورها و مناطق تولید، کنترل و جریان سرمایه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی را متمرکز سازند. این تقسیم بندی نشانگر ماهیت رقابتی جامعه معاصر است. نظام سرمایه داری دیجیتال شبکه ها بطور مستقیم دامنه فرهنگی و اجتماعی اقتصاد سرمایه داری را تعمیم می دهند. سرمایه داری مجازی: ترکیب تکنولوژی اطلاعات و بازاریابی شرکت ها را قادر به دست آوردن سود بیشتر و سهم بیشتری بازار می سازد و توجه بیشتری را به سمت سرمایه جذب می کند. سرمایه داری پیشرفته یا انفورماتیک کامپیوتر را یک تکنولوژی هادی می داند که نیروهای تولیدی سرمایه داری را تغییر می دهد و اقتصاد جهانی را توانمند کرده. دیگر محققان سعی می کنند از سرمایه داری اطلاعات یا سرمایه داری اطلاعاتی استفاده کنند. مانوئل کستل اطلاع رسانی را بعنوان یک الگوی تکنولوژیکی جدید می داند که شامل تولید، پردازش و انتقال اطلاعات است که منبع اصلی قدرت و بهره وری است. مهمترین عامل تسریع کننده و شکل دهندة الگوی تکنولوژی اطلاعات و محرک الگوهای اجتماعی روند بازسازی سرمایه داری از سال 1980 بود بطوری که سیستم تکنو اقتصادی جدید را می توان بعنوان سرمایه داری اطلاعاتی نامید. کستل این نظریه را به جامعه اطلاعاتی افزوده که در جامعه معاصر عملکردها و فرآیندهای اصل حول شبکه هایی سازمان دهی شده اند که سازندة مورفولوژی اجتماعی جامعه است. نیکولاس گارنمام کار،کستل را نقد می کند و می گوید گفتة اخیر به لحاظ تکنولوژیکی تعیین کننده است چون کستل گفته که روش او بر اساس تکنولوژی و علمی است که در آن تکنولوژی جامعه را در بر می گیرد و جامعه از تکنولوژی استفاده می کند. ولی کستل می گوید که پیدایش روش جدید توسعه در اثر تولید سرمایه داری شکل می گیرد. و این نشان می دهد که تکنولوژی تنها نیروی محرک اجتماع نیست. انتونیونگری و میشل هاردت می گویند که جامعه معاصر یک امپراطوری است که دارای یک منطق جهانی سرمایه داری است که بر اساس کار غیر مادی است. نگری و هاردت با مفهوم کار غیر مادی (مجازی) رشته جامعه اطلاعاتی را در مارکسیت سرمایه داری معاصر معرفی کردند. کار مجازی کاری است که محصولات مجازی می آفریند مثل دانش، اطلاعات، ارتباطات، رابطه یا یک پاسخ احساسی یا خدمات یا نتایج فرهنگی و یا دانش. دو نوع کار وجود دارد کار عقلانی که به ارائه نظرات، علائم، کدها، متون و عناوین زبانی و تصاویر می پردازد و کار تأثیرگذار تأثیراتی چون احساس راحتی، رفاه، رضایت و هیجان، لذت و ناراحتی ایجاد می کند. در محاسبات نئومارکسیت که روی جامعه اطلاعاتی انجام داده اند معلوم شد که دانش و تکنولوژی های اطلاعات و شبکه های کامپیوتری در بازسازی و جهانی سازی سرمایه گذاری و پیدایش یک دورة انعطاف پذیر جمع آوری نقش دارند. آن ها گفتند که تکنولوژی های جدید در مخالفان اجتماعی گسترده شده و موجب بی کاری، افزایش فقر، محرومیت اجتماعی، حذف نظارت حقوق کارگر و رفاه اجتماعی و کاهش دستمزدها و رفاه می شود. مفاهیمی چون جامعه دانش، جامعه اطلاعات و جامعه شبکه و سرمایه گذاری اطلاعاتی، و جامعة پست صنعتی، سرمایه داری شبکه ای و جامعه پست مدرن نشان می دهد که در جامعه شناسی معاصر بحث زنده ای در مورد ماهیت جامعه معاصر وجود دارد و نقشی که تکنولوژی ها، اطلاعات، ارتباطات و همکاری در آن ایفا کند ذکر شده. تئوری جامعه اطلاعاتی در مورد نقش تکنولوژی اطلاعات در جامعه است و نشان می دهد که کدام مفاهیم اصولی باید برای تعیین ویژگی جامعه معاصر استفاده شود و چطور می توان چنین مفاهیمی را تعریف کرد. این یکی از شعبه های خاص جامعه شناسی معاصر است. دومین و سومین ماهیت همانطور که اخیراً ذکر شد جامعه اطلاعاتی روش انتقال اطلاعات را از یک مکان به مکان دیگر است. چون تکنولوژی در طول زمان پیشرفت کرده پس راهی را که ما در به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با هم پذیرفته ایم متعدد است. دومین ماهیت مربوط به گروهی از تجارب است که از طریق فرهنگ به دست می آید و بعد دوباره به شکلی ساخته می شود که می تواند معنی جدیدی بگیرد. ما به عنوان یک جامعه این روند را تغییر می دهیم پس این امر را برای ما امری طبیعی می شود. پس با پیروی از یک الگوی فرهنگی می توانیم تصمیم چطور اطلاعات را به شیوه های گوناگون منتقل کنیم. اشتراک گذاشتن اطلاعات از طریق صحبت آن لاین(چت) تا فرستادن یک نامه همه آن ها روندی هستند که ما بعنوان یک جامعه از آن استفاده می کنیم. با به اشتراک گذاشتن اطلاعات می توانیم اطلاعات را بیشتر گسترش دهیم، با استفاده از این بردارهای اطلاعاتی می توانیم حرکت کنیم و از این چیزهایی که آن ها را ناتوان برای حرکت می سازند جدا شویم. و چیز دیگری به نام ماهیت سوم وجود دارد. که دنبالة ماهیت دوم، ماهیت سوم در کنترل ماهیت دوم است. پس ماهیت سوم می تواند سرعت یابد ، تکثیر شود،تقسیم شود و جهش کند و از جای دیگر بر ما پرتو می افکند. هدف آن ایجاد تعادل بین مرزهای مکان و زمان است. این مسئله را می توان در تلگراف مشاهده کرد این اولین تکنولوژی موفقی بود که می توانست اطلاعات را سریعتر از انسان که یک شی را حرکت می دهد منتقل کند. در نتیجه افراد گوناگون می توانند نه تنها فرهنگ را شکل دهند بلکه موقعیتهای جدیدی که جامعه را شکل می دهند را ایجاد می کند. با استفاده از جامعه ماهیت دوم و سوم می توان به کشف موقعیت های جدیدی که می توان در آن اطلاعات را برای ساخت انواع روابط جدید ایجاد کرد پرداخت.

کاربردهای جامعه شناسی

در جامعه شناسی، جامعه اطلاعاتی یعنی جامعه پست مدرن، متخصصانی چون Anthony Gidden , Ulrich Back و مانول کستل می گویند که از 1970 جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی در کل جهان تغییر کرد. از آنجایی که نیروی تکنولوژی در جامعه صنعتی است پس تکنولوژی اطلاعات یک تسریع کنندة تغییرات در سازمان کار، ساختار اجتماعی و سیاست هایی است که در قرن 20 هستند. در کتاب شوک آینده از آلوین تافلر، عبارت جامعه صنعتی برای توصیف این نوع جامعه استفاده می شود. سایر نویسندگان و متفکران از اصطلاحات جامعه پست صنعتی و جامعه صنعتی پست مدرن با یک معنی مشترک استفاده می کنند. اصطلاحات مربوطه: برخی اصطلاحات جاری، به جنبه های گوناگون نظم اقتصادی جهانی تاکید دارند. جامعه اطلاعاتی می خواهد اقتصادی داشته باشد که زیر مجموعه ای از جامعه است. عصر اطلاعات قدری محدود است و شامل یک دورة 30 ساله بین استفاده گسترده از کامپیوترها و اقتصاد دانش بر می گردد تا یک نظم اقتصادی نو. عصر اطلاعات در مورد ماهیت مضمون فرایندهای است نه فرآیندهای اقتصادی اجتماعی که در آن معاوضه می شود. انقلاب کامپیوتر و انقلاب در دانش مربوط به تغییرات خاص است و تحول اطلاعات مربوط به تحول کشاورزی و تحول صنعتی است. اقتصاد اطلاعاتی و اقتصاددانش به مضمون یا ویژگی های دلالت دارد که از طریق بازار اطلاعات یا دانش مبادله می شوند. تجارت الکترونیک و بازرگانی الکترونیک، بر ماهیت معاملات و اجرای یک تجارت تاکید دارد و از وب و اینترنت استفاده می کند. اقتصاد دیجیتال بر معاوضه بیت در فضای سایبری به جای اتم ها در فضای فیزیکی دلالت دارد. اقتصاد شبکه ای می گوید تجارت بصورت گروهی در وب یا بعنوان بخشی از اکوسیستم های تجاری است تا یک بخش شبکه های اجتماعی مربوط به روند همکاری در مقیاس های جهانی و انبوه است. اقتصاد اینترنتی بر ماهیت بازارهایی تاکید دارد که از طریق اینترنت عمل می کنند. خدمات دانش و ارزش دانش در زمینه اقتصادی هستند. خدمات دانش در برگیرندة مدیریت دانش در یک سازمان دانش هستند که اطلاعات مبادله می شود. برای اینکه افراد و دانش بیشتری کسب کنند از نظارت استفاده می کنند. این مربوط به استفاده از Drones بعنوان روشی برای جمع آوری دانش از افراد دیگر است. هراصطلاحی حاوی بیش از چند نظر مختلف در مورد یک چیزاست. هر اصطلاح نشانگر یکی از ویژگی های ماهیت فعالیت اقتصادی در جامعه پست صنعتی است. در اقتصاد جدید همه مسائل بالا به علاوة دیگر ویژگی های که هنوز به طور کامل کشف نشده اند ترکیب می شوند. بررسی خصوصیات عقلانی یکی از پارادوکس های اصلی جامعه اطلاعاتی این است که به آسانی اطلاعات را ارائه می دهد و موجب انواع مسائل مربوط به کنترل در خصوصیات عقلانی می شود. تجارت و سرمایه در کارش تولید اطلاعات و دانش است نیازمند کنترل روی این منبع جدید هستند بطوری که می تواند به طور دقیق مدیریت شود و بعنوان اساس اقتصاد اطلاعات فروخته شود. چنین کنترلی می تواند به لحاظ تکنیکی و اجتماعی مشکل ساز باشد. به لحاظ تکنیکی به این خاطر که حمایت از کپی به آسانی پیش دستی می شود و به لحاظ اجتماعی رد می شود چون کاربران و شهروندان جامعه اطلاعاتی می توانند اثبات کنند که به تغییر حقایق و اطلاعاتی که در مورد محیطشان است میلی ندارند. واکنش به این مسئله شامل قانون کپی رایت Digital Millennium درآمریکا است که حمایت از کپی را غیرقانونی می دارند همچنین آزادی کالاهای اطلاعاتی گوناگون را تشویق می کند. جامعه اطلاعاتی اغلب توسط سیاستمداران استفاده می شود یعنی مثل الان که ما همه از اینترنت استفاده می کنیم. جامعه اطلاعاتی که یک اصطلاح جامعه شناختی است استدلالات عمیقتری در مورد تغییر ساختار اجتماعی می دهد.